Hackathon gaf Suiker Unie inzicht

“Geen machine learning komende vijf jaar”

Jon Hoofwijk | 02.01.2018  10.15 CET | Innovatie

 Suiker Unie organiseerde onlangs een hackathon om de waarde van haar dataset vast te stellen. Nieuwe inzichten leverde dit niet op. Dat klinkt als een tegenvaller maar niets is minder waar. De opbrengst is juist heel nuttig. Wim Hummel, manager ICT: “We hebben relatief goedkoop vastgesteld dat machine learning niet de juiste weg is.” Een gesprek in Stampersgat. 


Vrachtwagens met bieten rijden af en aan rond het hoofdkantoor van Suiker Unie in het Brabantse Stampersgat. Elke 2 minuten wordt er een gelost, soms wel 1.200 vrachtwagens per dag tijdens de 130 dagen durende ‘bietencampagne’ van half september tot half januari. Hier in Stampersgat, of op een van de andere locaties, leveren 9.000 aangesloten telers hun bieten voor de winning van suiker. En 2017 zou weleens een topjaar kunnen worden met een verwachte productie van 15,1 ton per hectare.


Stampersgat zou je niet direct associëren met een hackathon voor IT’ers. Toch was dat wel degelijk het geval deze zomer. Drie partijen werden uitgenodigd om voor Suiker Unie in een vijfdaagse sessie enkele heikele vraagstukken te belichten. Daarover gaat het gesprek op deze woensdagmiddag eind oktober. Wim Hummel (links) manager ICT en Jurriaan Visser  (rechts) van het ADI-programma (Agrarische Data Infrastructuur) gaan er eens goed voor zitten om gezond verstand van gebakken lucht te onderscheiden.


Dataset op stickje

Hummel: “Het startpunt was een traject om de opbrengst van onze telers te vergroten. Wat konden we doen om de productie naar een hoger niveau te krijgen?” Visser: “De telers hebben veel gegevens over hun percelen en technieken. Als we die gegevens bundelen, heeft dat toegevoegde waarde. We willen data gebruiken voor het juiste teeltadvies op het juiste moment.” Hummel en Visser spraken een heleboel partijen over data-analyse. Een doorslaggevend succes was dat niet. Hummel: “Allemaal beloven ze de ultieme oplossing in ruil voor een zak met geld.”


                                   "De kosten van zo’n hackathon 
                                    zijn laag en de tijdsinvestering is
                                    relatief beperkt"


Het idee kwam ter sprake om er een hackathon op los te laten. Immers: de kosten van zo’n hackathon zijn laag en de tijdsinvestering is relatief beperkt. “Een heel geschikt middel om inzicht te krijgen”, aldus Hummel. In een hackathon werken ontwikkelaars, designers en communicatiespecialisten samen aan een thema. Het doel is een innovatieve en creatieve oplossing bedenken voor een bedrijfsmatig probleem. Aan het eind van de hackathon wordt de oplossing gepresenteerd en kan het bedrijf met ‘de opbrengst’ aan de slag.


Goed plan! Deze zomer werden drie partijen uitgenodigd: een wetenschappelijk instituut, een consultancybedrijf en een bureau gespecialiseerd in data-analytics. Ze werkten vijf dagen aan een toets om de waarde van de dataset van Suiker Unie te beoordelen. De onderliggende vraag was of data-analytics en machine learning de volgende stap kon zijn. Visser: “De deelnemers kregen onze dataset op een stickje, met enkele specifieke vragen van onze kant over de selectie van percelen, de keuze van het beste zaad en het meest geschikte bietenras. Ze mochten hun eigen tooling kiezen.”


Suiker Unie

Suiker Unie is een begrip in Nederland. Wie is er niet opgegroeid met het logo, de symbolische S met de twee zeshoekige klontjes op de uiteinden? Suiker Unie is onderdeel van Royal Cosun. Dit internationale concern ontwikkelt, produceert en vermarkt natuurlijke voedingsmiddelen en ingrediënten en realiseert een jaaromzet van 1,9 miljard euro.

Suiker Unie heeft zo’n 600 medewerkers, verdeeld over vijf locaties en één distributiecentrum. De fabrieken in Dinteloord (Stampersgat), Vierverlaten en het Duitse Anklam verwerken bieten tot kristalsuiker. In deze fabrieken wordt suiker naar de gewenste korrelgrootte gezeefd, daarna opgeslagen en aan afnemers geleverd in pakken, zakken of bulkwagens. In de specialiteitenfabriek in Puttershoek worden basterdsuiker en poedersuiker geproduceerd. Ook worden hier de kilopakken afgevuld en suikerklontjes gemaakt. De specialiteitenfabriek in Roosendaal produceert vloeibare suiker, vercosine en melado voor industriële toepassingen en voor consumentenstroop. Met het distributiecentrum Zijderlaan in Puttershoek beschikt Suiker Unie over een volledig gemechaniseerd en geautomatiseerd distributiecentrum. Het magazijn heeft een oppervlakte van 6.500 m³ en biedt ruimte aan zo’n 17.500 pallets.


Regenwormen per m²

Terug naar de hackathon. Wat leverde die op? Hummel: “We hebben geen nieuwe inzichten gekregen. Wel is gebleken dat we moeten blijven werken aan de kwaliteit van onze data en aan methodes om de ontwikkeling van de biet gedurende het seizoen te monitoren. We hebben nu 500 voor telers relevante variabelen in onze dataset. Allemaal kunnen ze invloed hebben op de opbrengst. En dat is nog maar een klein deel van wat we zouden willen weten.” Visser: “Wat we niet weten? Zo’n beetje alles. Er zijn wel 10.000 variabelen te bedenken.” Hummel: “Zoals het aantal regenwormen per m².”





Hummel en Visser willen het effect van alle 500 variabelen tijdens de oogst gaan monitoren en linken aan de opbrengst. Dat is zinvolle informatie voor telers. Hummel: “Tijdens het seizoen willen we het effect zien. Daar gaan we mee experimenteren.” Visser: “Als een experiment succesvol is, implementeren we het.”


Bij alle experimenten staat goed teeltadvies voorop. Ook het digitaliseren van gegevens van het IRS (het kennis- en onderzoekscentrum van de suikerbietenteelt in Nederland) kan geschaard worden onder de noemer ‘het juiste advies op het juiste moment’. Deze zogenaamde ‘bietenbijbel’ bevat informatie over elke fase in het groeiproces, kieming van zaad, plantenvoeding, resistentie van bietenrassen, beheersing van ziekten en plagen, onkruid, groeiverloop, zaai- en oogsttechnieken en bewaring. Geautomatiseerd advies aan telers over de beste keuze per perceel is de insteek.


IoT

Wat zijn de plannen met innovatieve technologie en SAP-software? Hummel wil er nog niet veel over kwijt, behalve dat het bedrijf relatief veel SAP-software gebruikt (S/4 HANA als database) en dat het logisch zou zijn om op die koers verder te gaan: “IT moet ondersteunend zijn, technologie kan mogelijkheden openen. We kijken wat werkt”, klinkt het droogjes.


                                   “We zijn niet bang
                                    om te experimenteren
                                    met technologie"


Wel willen de heren iets kwijt over lopende experimenten met IoT. Sensoren worden goedkoper, dat is bekend. Misschien kunnen ze bijdragen aan beter advies. Hummel en Visser vertellen over tests met temperatuurmetingen in grote bergen met bieten, die na de oogst soms wel een week wachten op transport. Ze gaan gisten als de zon even doorkomt. Daar is winst te halen met realtime advies aan de teler.


Ook word er geëxperimenteerd met monitoring met sensoren van het microklimaat net boven en net onder de bietenplant. Dit om erachter te komen wanneer de infectiedruk het hoogst is van bladschimmel, de grote vijand van de biet. Ook hier is de insteek de teler zo vroeg mogelijk te adviseren, zodat die kan bijsturen. Hummel concludeert: “We zijn niet bang om te experimenteren met technologie. Maar we doen het in kleine stapjes. We zijn boeren, wars van dikdoenerij. We jagen geen fata morgana na. We staan met twee benen in de klei.”