IT-innovaties die jouw leven gaan veranderen

Ton Verheijen | 13.11.2017  11.01 CET | Innovatie

1. Blockchain: tussenschakels weg, eerlijk zakendoen

Zakendoen is gebaseerd op transacties. Traditioneel worden die in goede banen geleid door bijvoorbeeld banken, verzekeraars, advocaten en tussenhandelaren. Dat kost tijd en geld. Bovendien ontbreekt het zicht op wat er achter de schermen gebeurt. De blockchain kan tussenschakels overbodig maken en zakendoen transparanter maken. Iedere participant in het netwerk (permissioned blockchain) ziet de data en kan die goed- of afkeuren. De grote doorbraak is er nog niet. Toch worden er al concrete resultaten geboekt. Het bedrijf Everledger gebruikte de blockchain om de diamantindustrie transparant te maken, meer zicht te krijgen op echte en namaak stenen en de afzet van bloeddiamanten terug te dringen.


2. Machine learning: algoritmes selecteren sollicitant

Volgens University of Toronto nemen machines betere beslissingen dan mensen. Of het waar is, laten we in het midden, maar de toon is gezet. Met name in werving en selectie gebeuren interessante dingen. De computer verzamelt veel meer relevante data dan een mens ooit zou kunnen. Hoeveel kandidaten hebben gereageerd? Op welke devices zaten zij? Hoe vaak openden zij de vacature? Hoe lang keken ze naar de tekst? Stuurden ze hem door en naar wie? Hoe meer data hoe beter. Algemeen-directeur Leon Willemsens van Endouble, een bedrijf gespecialiseerd in het maken en optimaliseren van carrière-platforms: “Als een kandidaat voor het eerst op ons platforms zit, willen wij de motivatie al kunnen bepalen. Daarom voegen we steeds meer kwalitatieve indicatoren toe aan onze algoritmes. Die doen vervolgens het werk.” Een revolutie? Nog niet. Onderzoeker Sandjai Bhulai van de Vrije Universiteit tempert te hoge verwachtingen: “Domeinkennis blijft nodig en daar zijn computers nog niet goed in. Mensen kennen de bedrijfscultuur, de teamverhoudingen en gevoeligheden. Computers kunnen daar niks mee.”


3. Affective computing: computer herkent emoties

Ons lichaam verraadt hoe we ons voelen. Onze stem hapert, het zweet breekt ons uit, we hebben haast of kijken weg zodra we de waarheid geweld aan doen. Nieuwe algoritmes kunnen deze emoties steeds beter ‘lezen’. Het vakgebied heet affective computing en is een onderdeel van machine learning. Affective computing bestudeert en ontwikkelt software die menselijke gevoelens en emoties herkent, interpreteert en simuleert. De ontwikkelingen gaan hard. Volgens een in maart gepubliceerd onderzoek van het Amerikaanse marktonderzoeksbureau RnR Markets zal de industrie in waarde toenemen van 12,2 miljard dollar in 2016 naar bijna 54 miljard dollar in 2021. Deskundigen voorspellen een ‘emotie-economie’. Of we daar blij mee moeten zijn is vers twee.


4. Robotica: domme klusjes voor robots

Onderzoeker Linda Kool van het Rathenau Instituut in Den Haag stelt dat alle gestandaardiseerde taken en routinematige klussen gevoelig zijn voor robotisering. Met name gevaarlijk, vies en ongezond werk komen in aanmerking. Kool: “Wij noemen dat de drie d’s: dirty, dangerous en dull. Welke taken gerobotiseerd kunnen worden, is voor elk bedrijf anders. Het is ook helemaal niet zo dat mensen overbodig aan het worden zijn. In winnende businessmodellen vullen mens en machine elkaar aan. De auto-industrie laat dat duidelijk zien. Autofabrieken waar mensen èn robots werken, zijn effectiever dan fabrieken met alleen robots. Bedrijven moeten de beste eigenschappen van beiden combineren. Als zij het goed aanpakken, worden banen verrijkt. De robot doet de vieze en domme klusjes. Het creatieve werk blijft over voor mensen.”


5. Internet of Things: alles gekoppeld

In 2020 zijn zo’n 26 miljard slimme, verbonden producten (dingen) in gebruik, voorspelt onderzoeksbureau Gartner. Dat komt neer op 3,3 apparaten per persoon. (Daarbij zijn smartphones en tablets overigens niet meegerekend.) Het IoT schept economische kansen en helpt onze steden om slim te worden. Overal in Nederland (en wereldwijd) lopen projecten om steden ‘smart’ te maken zodat ze veiliger, duurzamer, gezonder, prettiger en bereikbaarder worden. In deze transitie is een grote rol weggelegd voor IoT en vooral voor de data die wordt verzameld. Via sensoren in bijvoorbeeld lantarenpalen kunnen uiteenlopende zaken als ‘luchtkwaliteit’ en ‘risico’s op rellen’ worden gemonitord. Dat is mooi, maar de andere kant van deze connectedness is de kwetsbaarheid van onze gedigitaliseerde infrastructuur. Cybercriminaliteit ligt op de loer en onze privacy wordt op de proef gesteld. Ontwikkeling van een goed, efficiënt en veilig IoT in het Regeerakkoord? Het zou geen gek idee zijn.